خبرنگار نباید اسیر جوسازیهای بعد از هر رویداد شود/ نباید خبرنگار را به خاطر کسب اطلاعات تنبیه کرد
تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۴۴۶۷۳
مجید رضاییان استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه ژورنالیسم میگوید: از مسائل مهم در اصول اخلاق حرفهای روزنامهنگاری این است که خبرنگار نباید اسیر جوسازیهای بعد از هر رویداد شود و باید متوجه این امر مهم باشد که fact با information متفاوت است. اینکه رویدادی بهصورت کلی منتشر شود و خبرنگار هم به همان کلیات بسنده کند، خلاف اصول اخلاق حرفهای است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رضاییان قبل از تشریح اصول اخلاقی حرفهای روزنامهنگاران، به سه وجه مهم در این اصول اشاره میکند و میگوید: اصول حرفهای روزنامهنگاری در هنگام انتشار خبر دارای سه وجه است. اول اینکه یا خبر بر اساس یک «رویداد موردی» است، یا «خبر پوششی» است و یا اینکه «خبر کمپینی» است-در این وجه خبرنگار پیگیر مساله ای است که مردم روزانه با آن مواجهاند و خبرنگار در تلاش است که به یک نتیجه برسد و آن مسأله اصلاح شود.
حال طبق این توضیح، وظیفه خبرنگار در مواجه با این سه وجه چیست؟ این استاد دانشگاه پاسخ میدهد: اولین وظیفه خبرنگار در این باره به «اصل منبع» برمیگردد بدین معنا که منبع خبر باید صحتوسقم داشته باشد. اگر مشاهده رویداد توسط خود خبرنگار بوده، «منبع میدانی» است. اگر در منبع دیگری خبرنگار حضور میدانی نداشته باشد، باید منبع دقیق باشد. از طرفی دیگر، منبعهای خبری هم باید بدانند در ارائه اطلاعات به خبرنگاران و رسانهها، اطلاعات خود را مسدود نکنند و اطلاعات خود را منتشر کنند چرا که باعث شفافسازی میشود.
این پژوهشگر با تأکید بر وظیفه و مسئولیت اجتماعی خبرنگاران برای بدست آوردن اخبار میگوید: اگر دستگاهی اطلاعات خود را در اختیار خبرنگاران قرار نداد و در مقابل خود روزنامهنگار به آن اطلاعات دست پیدا کرد، نباید که خبرنگار را به خاطر چنین عملی تنبیه کرد و این خلاف اصول اولیه اخلاق حرفهای در روزنامهنگاری است و خبرنگار باید پیگیر باشد. روزنامهنگاران در برابر «اطلاعات آشکار و کتمان» مسئول هستند.
او با توضیح درباره تأثیر مهارت خبرنگاران برای رسیدن به اطلاعات ادامه میدهد: از دیگر مسائل مهم در اصول اخلاق حرفهای روزنامهنگاری این است که خبرنگار نباید اسیر جوسازیهای بعد از هر رویداد شود و باید متوجه این امر مهم باشد که fact با information متفاوت است. اینکه رویدادی بهصورت کلی منتشر شود و خبرنگار هم به همان کلیات بسنده کند، خلاف اصول اخلاق حرفهای است. خبرنگار موظف است در عناصر ششگانه fact را به information برساند و این جز وظایف خبرنگار است و نمیتواند بگوید بر سر راه من موانعی بود و این مساله بیشتر به مهارت روزنامهنگار برمیگردد و خبرنگاران نباید در رویدادهای مختلف در حد همان fact قانع شوند.
بیشتر بخوانید: رضاییان: چرا نخبگانمان را از دست میدهیم؟ «اصول هفتگانه حرفهای» در انتخاب سردبیران از زبان مجید رضاییان انتشار کتاب «شیوهنامه روزنامهنگاری» به قلم مجید رضاییاناین نویسنده کتاب «شیوه روزنامهنگاری» با تأکید بر وجود دو عنصر مهم خبررسانی و غفلت اهالی رسانه از آنها بیان میکند: یکی از مسائل مهم در نظام رسانهای کشور ما این است که خبرنگاران و اهالی رسانه بیشتر به دنبال چهار عنصر خبر یعنی «چه، کی، کجا و چه کسی» هستند تا اینکه پیگیر عناصر «چرا و چگونه» باشند. همیشه «چرایی و چگونگی» در اطلاعرسانی کشور مغفول میماند که من نام آن را «اطلاعرسانی ابتر» مینامم. چرا که وقتی یک خبر بهجای شش عنصر با چهار عنصر منتشر میشود، باید منتظر شایعات و اخبار جعلی و خارج شدن رسانهها از «مرجعیت رسانهای» باشیم. اکنون میتوان همین شش عنصر را در سه وجه روزنامهنگاری تحلیلی پیگیری کرد اگر هر کدام از طرفین_یعنی دستگاههای خبر دهنده بهعنوان یکی از منابع خبری و خبرنگاران بهعنوان گیرنده_ از این چارچوب خارج شوند، طبیعتاً از وظایف خود دوری کردهاند.
رضاییان با اشاره به تجربه کاری و رسانهای خود در حوزه مطبوعات بر اهمیت آداب خبررسانی تأکید میکند و معتقد است؛ خبرنگاران را باید از روی خروجی خبر و محلی که کسب اطلاعات کرده، قضاوت کرد و نمیتوان قبل از چنین مساله ای او را مورد توهین و تحقیر قرار داد.
عملکرد مسئولان تا چه حد میتواند رفتار حرفهای روزنامهنگاران را تحت تأثیر خود قرار دهد؟ رضاییان میگوید: رفتار باید در چارچوب این اصول حرفهای و اخلاقی باشد اکنون اگر چنین نبود، خبرنگاران باید وظایف حرفهای خود را انجام دهند. حتی خبرنگار وقتی در برابر مقاومت مسئولان، یا موانع یا تهدید و تحقیر و یا اخراج از جلسهای روبرو میشود، باید کار خودش را ادامه دهد. ما بهعنوان روزنامهنگار باید بیاموزیم به دنبال خبر تولید شده، باید به یک نتیجهای برسیم و این مساله را هم فراموش نکنیم که اخبار و گزارشهای ما متکی به «وی گفت» و «وی افزود» نباشد که اگر آنها پاسخگو نبودند دست ما خالی باشد.
۵۷۵۷
کد خبر 1760616منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: مجید رضائیان رسانه خبرنگار روزنامه نگاری اصول اخلاق حرفه ای حرفه ای روزنامه روزنامه نگاری روزنامه نگار سه وجه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۴۴۶۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدیر نفتی آمریکایی برای تبانی با اوپک تنبیه شد
رگولاتور آمریکا، یک مدیر نفتی ارشد آمریکایی را به دلیل دیدارهای محرمانه با تولیدکنندگان اوپک، تنبیه کرد.
به گزارش ایسنا، کمیسیون تجارت فدرال آمریکا، مانع پیوستن اسکات شفیلد، مدیرعامل سابق شرکت «پایونیر نچرال ریسورسز» به هیات مدیره «اکسون موبیل» شد که پایونیر را با خرید ۶۰ میلیارد دلاری سهام، به مالکیت خود درآورده است.
این رگولاتور آمریکایی، شفیلد ۷۲ ساله را متهم کرده است اقدام هماهنگ با سایر شرکتهای نفتی آمریکایی و اوپک را برای پایین نگه داشتن مصنوعی تولید نفت و افزایش سود شرکتهای نفتی، هدایت کرده است.
کمیسیون تجارت فدرال در شکایت خود، به دیدارهایی که مقامات صنعت نفت شیل آمریکا و مقامات اوپک در سالهای اخیر داشته اند از جمله ضیافتهای شام خصوصی در کنفرانس انرژی هیوستون، اشاره کرده است.
مدیرانی که در این دیدارها حضور داشته اند، پیش از این، به رویترز گفته بودند در این دیدارها، درباره تقاضا برای نفت، ظرفیت مازاد تولید و الزامات سهامداران، گفتگو شده است.
شرکت «پایونیر نچرال ریسورسز» در دفاع از مدیرعامل سابق خود، اعلام کرد شفیلد در جهت منافع صنعت نفت و سرمایه گذاران این شرکت عمل کرده و اقداماتش، به افزایش تولید و صادرات نفت آمریکا کمک کرده است. شکایت کمیسیون تجارت فدرال، منعکس کننده سوءبرداشت اساسی از بازارهای نفت آمریکا و جهان و قرائت نادرست از ماهیت و نیت اقدامات آقای شفیلد بوده است.
کمیسیون تجارت فدرال اعلام کرد نخستین شام شیل و اوپک در مارس سال ۲۰۱۷ برگزار شد که توسط محمد بارکیندو، دبیرکل وقت اوپک پس از شکست این گروه در جنگ قیمت علیه نفت شیل آمریکا، ترتیب داده شد و می خواست به نحوه عملکرد صنعت نفت شیل آمریکا پی ببرد و مراسمهای شام بعدی در کنفرانس انرژی هیوستون، اوپک را با مدیران عامل شرکتهای نفت شیل آمریکا، سر یک میز نشاند.
اعضای اوپک از اینکه شرکتهای آمریکایی با چه سرعتی، از ضررهای ناشی از جنگ قیمتی بر پا شده توسط اوپک، بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ که به دهها ورشکستگی انرژی در آمریکا منجر شده بود، بهبود یافته بودند، متحیر شده بودند.
اما صنعت شیل با سرمایهگذاریهای سنگین، به سرعت احیا شد و ظرف مدت چند سال، آمریکا را به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل کرد. این کشور در سال میلادی گذشته، ۱۲.۹ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد.
اوپک در سال ۲۰۱۷، تولید خود را کاهش داد و مازاد عرضه در بازار را که باعث کاهش قیمتهای جهانی شده بود، کاهش داد و پیروزی را به تولیدکنندگان آمریکایی واگذار کرد. اما در سال ۲۰۲۰، پس از کاهش شدید تقاضا به دلیل قرنطینه های دوران کرونا، مازاد عرضه به بازار بازگشت.
بر اساس گزارش رویترز، شفیلد در مورد تمایل خود برای فاصله گرفتن از چرخه های رونق و رکودی که تجارت نفت آمریکا را گرفتار کرده بود، صحبت کرد و به یک مدافع صریح اولویت دادن به سوددهی به سهامداران به جای افزایش تولید، تبدیل شد.
وی در مورد تماسهای خود با مقامات آرامکوی عربستان سعودی و سایر اعضای شیل شام در نشستهای اوپک در وین صحبت کرده است. شفیلد در مصاحبه با رویترز در مارس ۲۰۲۳ گفت پایونیر، دو بار میزبان مقامات سعودی بوده و عملیات و شیوه های تجاری شرکت را برای آنها توضیح داده است.
انتهای پیام